Phiên tòa đặc biệt
Như PV đã đưa tin, từ năm 2018-2021, một vụ án Cố ý gây thương tích xảy ra tại xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Đến nay, vụ việc trải qua hàng chục phiên xử từ sơ thẩm đến phúc thẩm. Đến năm 2020, cấp phúc thẩm TAND tỉnh Quảng Bình tuyên trả hồ sơ điều tra lại vì còn nhiều điểm chưa sáng tỏ. Trải qua quá trình tố tụng lại nhiều tháng, đến giữa tháng 12/2021, TAND huyện Quảng Ninh đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm trở lại.
Tất cả những người dự phiên tòa này đều có quan hệ bà con với nhau.
Theo ghi nhận của PV, suốt một ngày dài xét xử vụ án vẫn gây ra nhiều tranh cãi tại tòa. Tóm tắt vụ án theo Cáo trạng số 16/CT-VKS-TA của VKSND huyện Quảng Ninh, bị cáo Trương Thị Hòa, SN 1965, trú xã Hải Ninh bị truy tố ra trước tòa với tội danh Cố ý gây thương tích theo điểm đ, khoản 2, Điều 134 Bộ luật Hình sự.
Cụ thể, ngày 19/6/2018, do mâu thuẫn từ việc tranh chấp đất đai, bà Trương Thị T., SN 1963, trú cùng địa phương cùng anh em ruột thịt trong nhà cầm theo xẻng, xà beng kéo sang đào phá con đường vào nhà bị cáo Hòa. Tổng cộng nhóm này có khoảng 6 người. Toàn bộ những người trong nhóm bà T., và gia đình bị cáo Hòa có quan hệ bà con, anh em ruột thịt.
Lúc đang đào phá đường thì con cái của bị cáo Hòa đứng quay video rồi các bên xô ẩu với nhau. Lúc này, chồng bị cáo Hòa cũng chạy ra thì xảy ra ẩu đả mạnh hơn. Thấy con gái mình đang đánh nhau với nhóm người trên nên bị cáo Hòa chạy ra căn ngăn. Trong quá trình này, bị cáo Hòa dùng xẻng đánh vào đầu bà T.. Hậu quả, bà T. bị thương tích 13%.
Nhiều tranh luận
Tại phiên tòa, bên bị hại và bị cáo liên tục đưa ra nhiều lời khai đối lập lẫn nhau. Đặc biệt là chi tiết bị hại T., cho rằng, bị cáo Hòa dùng xẻng đánh khiến mình ngất xỉu, thương tích.
Còn bị cáo Hòa thì cho biết, lúc nhóm bà T., kéo sang phá đường, bà đã chạy đi trình báo chính quyền. Trên đường trở về lại bà thấy nhóm bà T., đánh con gái mình nên hoảng loạn xông vào can ngăn để cứu con gái đang ngất xỉu.
Trong quá trình này, bà T., đã dùng xẻng đánh vào chân bà. Sau đó, xảy ra cảnh giằng co cái xẻng giữa bà Hòa với bà T.,. Việc bà T., bị thương thì bà Hòa hoàn toàn không biết.
Tiếp đến, ở phần xét hỏi và tranh luận, vấn đề tỷ lệ thương tích 13% của bị hại cũng là câu chuyện nhận được nhiều tranh luận trong phòng xử. Theo kết luận giám định của thì tỷ lệ tổn thương cơ thể của bị hại là 13%. Đây là sẹo lớn với kích thước chiều dài x chiều rộng là 8,5 x 0,1cm.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Hòa cho rằng, việc giám định viên cho rằng đây là sẹo lớn là chưa đúng quy định. Luật sư này viện dẫn các quy định của luật pháp và khẳng định sẹo lớn phải đáp ứng kích thước 5cm x 0,5cm. Trong khi đó, kích thước chiều rộng sẹo trên chỉ mới 0,1cm là chưa đáp ứng quy định của sẹo lớn. Từ đó, vị này đề nghị HĐXX xem xét lại vấn đề giám định sẹo.
Cũng là vấn đề giám định, việc có căn cứ hay không căn cứ hồ sơ bệnh án để giám định cũng là câu chuyện được nhắc đến. Theo giám định viên có mặt tại tòa, khi tiến hành giám định, kết luận giám định các giám định viên không căn cứ vào hồ sơ bệnh án của bệnh nhân. Cụ thể hơn, hồ sơ bệnh án này chỉ được giám định viên dùng để tham khảo.
Đối đáp lại, vị luật sự bào chữa cho bị cáo lập luận rằng việc tiến hành giám định, kết luận giám định mà các giám định viên không căn cứ vào hồ sơ trưng cầu giám định là vi phạm Luật Giám định tư pháp.
Theo đó, nguyên tắc thì giám định viên thực hiện giám định theo đúng nội dung yêu cầu giám định.
Ngoài ra, nếu tài liệu liên quan được cung cấp không đầy đủ hoặc không có giá trị để kết luận giám định tư pháp thì giám định viên phải tiến hành đề nghị người trưng cầu bổ sung làm rõ. Sau khi đã đề nghị người trưng cầu, người yêu cầu giám định bổ sung, làm rõ nhưng không được đáp ứng thì từ chối giám định.
Những cảnh tượng anh em, bà con đánh nhau vì mâu thuẫn đất đai để rồi gây hậu họa sẽ là bài học lớn cho nhiều người.
Một tình tiết khác cũng gây nhiều tranh luận tại tòa là “con đường bị đào phá”. Chi tiết này trước đó cũng được cấp phúc thẩm TAND tỉnh Quảng Bình cũng chỉ ra rằng đây là một trong những vấn đề mấu chốt của vụ án.
Theo đó, TAND tỉnh Quảng Bình phân tích, đoạn đường bị đào phá nằm trên phần diện tích được Nhà nước cấp sổ đỏ cho gia đình bà T., . Nếu trước đó, các ông bà nhóm này không có sự thỏa thuận cho phép bị cáo Hòa được xây dựng con đường phục vụ đi lại thì việc đào phá con đường là không vi phạm.
Ngược lại, nếu trước đó, nhóm bà T., có thỏa thuận hoặc thể hiện sự đồng ý cho phép gia đình bị cáo Hòa tạo lập con đường trên phần đất của họ, việc tự ý đào phá con đường là trái pháp luật. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chưa làm rõ vấn đề này.
Hơn nữa, theo TAND tỉnh Quảng Bình, vấn đề xác định việc đào phá con đường có vi phạm pháp luật hay không là căn cứ để xem xét trách nhiệm đầy đủ của bị cáo Hòa. Nếu việc đào phá con đường là sai, gây bức xúc, kích động mạnh cho bị cáo dẫn đến vi phạm pháp luật thì hành vi này được xác định xuất phát từ hành vi trái pháp luật trước đó của bị hại.
Từ đó bị cáo được xem xét giảm nhẹ hoặc miễn truy cứu hình sự do kích động mạnh. Nếu việc đào phá con đường là không sai thì việc hai bên ẩu đả có lỗi của cả hai bên. Ai không kiểm soát được hành vi của mình gây hậu quả thì phải chịu trách nhiệm.
Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Hòa đưa ra nhiều bằng chứng như giấy tờ đo đạc của cơ quan quản lý đất đai huyện Quảng Ninh, địa chính xã Hải Ninh và biên bản đồng tình cho đổ đá làm đường của làng xóm.
Điều này thể hiện, đôi bên đã có sự thỏa thuận đồng tình về con đường từ trước năm 2016. Từ đó, bị cáo Hòa khẳng định việc phía bà T., sang phá đường năm 2018 là vô lý, là vi phạm.
Tuy nhiên, bản thân bà T., và gia đình bà T., không đồng tình với ý kiến này. Họ nói rằng không biết gì về các giấy tờ trên. Việc gia đình bà Hòa làm đường này là sai, nên họ đào phá.
Bị cáo và bị hại đều có lỗi
Vị đại diện VKSND huyện Quảng Ninh có mặt tại tòa phân tích ở vụ việc này có phần lỗi của bị hại trong việc đào phá con đường, gây nên bi kịch.
Cùng quan điểm, luật sư bào chữa bị cáo nhấn mạnh, khi có tranh chấp thì các bên cần nhờ cơ quan chức năng giải quyết, chứ không phải là cầm cuốc, cầm xẻng đi đập phá, đánh nhau. Từ đó, gây nên thù hằn, bức xúc cho phía còn lại dẫn đến kết cục không hay như ngày hôm nay.
Cuối cùng, sau giờ nghị án, HĐXX TAND huyện Quảng Ninh tuyên bị cáo Hòa 2 năm tù giam về tội Cố ý gây thương tích.
Sau khi thẩm phán tuyên án, phía gia đình bị cáo Hòa bày tỏ nhiều ý kiến và mong HĐXX làm rõ các vấn đề đang tranh luận như việc đào phá con đường, việc giám định để đưa ra hình phạt hợp lý hơn cho bị cáo cũng như đảm bảo quy định pháp luật.
Vấn đề này, TAND huyện Quảng Ninh cho biết, bị cáo và những người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan có quyền kháng cáo.
