Xuất khẩu tôm Việt Nam vượt 2,9 tỷ USD với nhiều điểm sáng tại Trung Quốc và EU

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa công bố báo cáo báo xuất khẩu tôm tháng 8/2025. Theo đó, tháng 8/2025, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 479 triệu USD, tăng gần 19% so với cùng kỳ 2024. Lũy kế 8 tháng, kim ngạch đạt 2,97 tỷ USD, tăng 23%, ghi nhận đà tăng trưởng ổn định từ đầu năm.

Trong cơ cấu sản phẩm, tôm chân trắng vẫn giữ vai trò chủ lực với hơn 64% thị phần; tôm sú có mức tăng nhẹ, trong khi nhóm tôm loại khác nổi bật với tốc độ tăng trưởng ba con số nhờ nhu cầu mạnh đối với tôm hùm.

Theo VASEP, giá tôm nguyên liệu trong nước vẫn ở mức cao so với các nguồn cung cạnh tranh, dù có điều chỉnh giảm nhẹ trong tuần đầu tháng 9/2025, phản ánh tình trạng nguồn cung chưa thật sự dồi dào.

VASEP nhận định, trong cơ cấu sản phẩm xuất khẩi, tôm chân trắng vẫn giữ vai trò chủ lực với hơn 64% thị phần, trong khi nhóm tôm loại khác nổi bật với tốc độ tăng trưởng ba con số nhờ nhu cầu mạnh đối với tôm hùm.

Thị trường Trung Quốc tiếp tục là điểm sáng với mức tăng trưởng 62% trong tháng 8, đưa giá trị 8 tháng lên tới 836 triệu USD, tăng 75% và chiếm gần 30% tổng kim ngạch cả nước. Nhu cầu tập trung vào các sản phẩm tươi sống và phân khúc cao cấp như tôm hùm, tôm sú size lớn, giúp doanh nghiệp Việt tận dụng được lợi thế khác biệt so với Ecuador hay Ấn Độ. Tuy nhiên, tồn kho nhập khẩu tại Trung Quốc đang có xu hướng tăng và giá bán tại chỗ đã giảm, cho thấy khả năng điều chỉnh trong ngắn hạn.

Tại thị trường Mỹ, xuất khẩu tháng 8 đạt 92,6 triệu USD, nhỉnh hơn 1,4% so với cùng kỳ năm trước, nâng tổng kim ngạch 8 tháng lên gần 500 triệu USD. Con số này cho thấy Mỹ vẫn là thị trường quan trọng của tôm Việt, nhưng diễn biến về chính sách thương mại đang đặt ra thách thức không nhỏ. Kết quả sơ bộ POR19 với mức thuế chống bán phá giá cao hơn nhiều so với trước đây, cùng với thuế chống trợ cấp và thuế đối ứng, có thể ảnh hưởng đáng kể đến lợi thế cạnh tranh.

VASEP nhấn mạnh, hiện ngành tôm, các hiệp hội và cơ quan chức năng đang tích cực làm việc để bảo vệ quyền lợi chính đáng. Trong khi chờ kết quả cuối cùng, doanh nghiệp cần thận trọng trong ký kết hợp đồng mới, đồng thời chủ động mở rộng thị trường thay thế để giảm áp lực phụ thuộc.

Thị trường EU tiếp tục duy trì đà tăng tích cực, tháng 8 đạt 66,9 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ; lũy kế 8 tháng đạt gần 376 triệu USD, tăng hơn 17%. Đức, Bỉ và Pháp tiếp tục đóng vai trò đầu tàu, trong khi Hà Lan chủ yếu giữ vai trò trung chuyển. Với nhu cầu cả năm dự báo chạm mức kỷ lục, EU vẫn là dư địa quan trọng cho tôm Việt, đặc biệt ở các sản phẩm chế biến sâu, có chứng nhận bền vững, minh bạch và truy xuất nguồn gốc.

Khối CPTPP cũng ghi nhận kết quả khả quan khi kim ngạch tháng 8 đạt hơn 130 triệu USD, tăng tới 40%. 8 tháng đầu năm, xuất khẩu sang khối này đạt 829 triệu USD, tăng 36%. Nhật Bản và Australia là động lực chính, với nhu cầu ổn định và tập trung vào các dòng sản phẩm tiện lợi, chất lượng cao.

Ngoài ra, các thị trường Hàn Quốc, Đài Loan duy trì mức tăng trưởng hai con số trong 8 tháng đầu năm; trong khi Nga và Canada có dấu hiệu chững lại.

Các chuyên gia VASEP nhận định, với đà tăng trưởng hiện tại, những tháng cuối năm nay, Trung Quốc và EU được dự báo vẫn giữ nhịp tăng trưởng tốt, trong khi Mỹ là thị trường cần theo dõi sát sao diễn biến về thuế. Dù còn nhiều yếu tố bất định, cơ hội tăng trưởng vẫn còn nhờ nhu cầu tiêu thụ toàn cầu cải thiện, nhất là trong mùa cao điểm cuối năm.

Trong bối cảnh thị trường phân hóa, doanh nghiệp tôm Việt cần linh hoạt hơn trong chiến lược. Thay vì tập trung quá nhiều vào một thị trường, cần chủ động khai thác đồng thời các khu vực CPTPP, EU và Trung Quốc để cân bằng rủi ro. Bên cạnh đó, việc nâng cấp sản phẩm theo hướng giá trị gia tăng, gắn với các chứng nhận ASC, hữu cơ và bền vững, sẽ giúp tăng sức cạnh tranh ở những phân khúc ít chịu tác động từ giá. Cùng với đó, việc liên kết chặt chẽ với vùng nuôi để ổn định nguồn cung, kiểm soát chất lượng và chi phí cũng là yếu tố then chốt.