Chiều 8/5, tiếp tục kỳ họp 9, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân và Dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Phát biểu tại tổ, Chủ tịch nước Lương Cường bày tỏ đồng tình với tờ trình của Tòa án nhân dân tố cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Tuy nhiên, trong điều kiện mới, Chủ tịch nước đề nghị các vị đại biểu Quốc hội hiện nay phân tích kỹ để đóng góp, hoàn thiện các dự án luật, đạt được mục đích yêu cầu đề ra, đồng thời phải đáp ứng được yêu cầu hiện nay và sự phát triển sắp tới, còn "sửa xong lại sửa thì không ổn".
Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu tại tổ (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo Chủ tịch nước, mục tiêu của chúng ta là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa do dân, vì dân, của dân. Chính vì vậy, Luật Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân phải tuân thủ theo Hiến pháp và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Đồng thời, phải bảo đảm thống nhất đồng bộ trong hệ thống pháp luật và các cơ quan tư pháp.
Theo đó, số lượng, chất lượng, thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn… của cán bộ công chức những cơ quan này phải đảm bảo. Đặc biệt là mối quan hệ giữa cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án khi bỏ cấp huyện, chỉ còn cấp xã, theo Chủ tịch nước, cần nghiên cứu kỹ.
Chủ tịch nước cũng nhắc lại mục tiêu sửa luật phải đáp ứng thể chế hóa chủ trương của Đảng về tổ chức bộ máy tinh gọn hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Hiện chúng ta đang hướng tới tổ chức bộ máy địa phương 2 cấp, sáp nhập còn tỉnh 34 tỉnh thành, còn lại là cấp xã, phường. Chủ tịch nước nhấn mạnh, mục tiêu của việc cải cách tư pháp là gần dân, sát dân, bảo vệ dân, khắc phục những vướng mắc, tồn tại trong thực tiễn, sẵn sàng đáp ứng cho sự phát triển.
"Luật không chỉ xử những người vi phạm mà cái chính là để giáo dục cán bộ, công chức, đảng viên trong hệ thống chính trị và mọi người dân hiểu được, tự giác tuân thủ pháp luật, đấy mới là quan trọng", Chủ tịch nước nêu rõ.
Chủ tịch nước yêu cầu khi luật khi đưa vào cuộc sống phải có "tuổi thọ" thực hiện lâu dài (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo Chủ tịch nước, hiện nay trong hệ thống cơ quan tư pháp, viện kiểm sát, tòa án là tam quyền có sự thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng nhưng vẫn có những chỗ vướng. Cùng một vụ việc nhưng quan điểm của các cơ quan tư pháp có chỗ khác nhau.
Dẫn lời cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng "luật của mình, quy định của mình, chỗ nào chưa đúng thì mình sửa", Chủ tịch nước Lương Cường cho rằng, mục đích cao nhất là làm sao để người dân đồng thuận, tinh gọn nhưng phải hiệu lực, hiệu quả. Ông đề nghị các đại biểu nghiên cứu xem tổ chức các cơ quan này đã đảm bảo gần dân sát dân hay chưa.
"Cơ quan tư pháp phải thực sự gần dân, sát dân, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân", Chủ tịch nước nói và quán triệt, đây là việc khó nhưng phải làm.
"Trung ương đã thống nhất chủ trương, nhân dân cũng rất đồng tình, ủng hộ, do đó các cơ quan tòa án, viện kiểm sát, tư pháp phải làm sao để đáp ứng mục tiêu này", Chủ tịch nước nói thêm.
Khẳng định đây là vấn đề rất lớn, rất quan trọng, có những điều chưa thể lường hết, Chủ tịch nước nêu rõ luật pháp thì không phải một lúc là sửa được. Hiện chúng ta đang sửa Hiến pháp, nội dung kỳ họp thứ 9 với hơn 60 luật và nghị quyết là một khối lượng rất đồ sộ, nhưng làm sao phải chắc chắn. Ngoài xét xử, thì phải làm sao nâng cao nhận thức về pháp luật.
"Không để xảy ra tình trạng hiểu luật thì "lách luật", không hiểu luật thì làm sai luật. Cùng với đó, luật khi đưa vào cuộc sống phải có "tuổi thọ" thực hiện lâu dài", Chủ tịch nước nêu rõ.
Chủ tịch nước đề nghị các đại biểu Quốc hội nghiên cứu thấu đáo, việc trao đổi là cơ hội để thống nhất, đưa ra ý kiến đồng thuận. Thực tế, sẽ có những vấn đề phát sinh, theo đó, đòi hỏi các đại biểu cùng thảo luận tìm nút gỡ.
