Từ vụ án đau lòng ở Huế: Làm gì để tránh thảm kịch hậu ly hôn?

Ly hôn không hẳn sẽ khép lại mọi vấn đề mà có thể khởi đầu những mâu thuẫn

Dù 5 ngày đã trôi qua kể từ thời điểm xảy ra vụ án mạng khiến 3 người trong một gia đình trên đường Văn Cao, phường Xuân Phú (Tp.Huế) thương vong, dư luận mảnh đất Cố đô vẫn chưa hết bàng hoàng, xót xa.

Con ngõ nơi xảy ra sự việc.

Đặc biệt là qua vụ việc, nhiều người tỏ ra lo lắng về những ẩn hoạ từ “góc tối” hậu ly hôn. Bởi nguyên nhân xảy ra thảm kịch trên được cho là xuất phát từ mâu thuẫn trong việc thăm nom con sau ly hôn.

Điều này cho thấy, khi 2 vợ chồng có một cuộc hôn nhân không hoà hợp cùng đưa nhau ra toà thì một bản án ly hôn không hẳn sẽ khép lại mọi vấn đề, mà có thể là khởi đầu của một chuỗi mâu thuẫn tiềm tàng. Đến khi không kịp phát hiện hoặc tích tụ lâu dần thì có thể "kích nổ", dẫn đến những thảm kịch không lường trước được.

Trăn trở về điều này, luật sư Nguyễn Văn Kỷ, Giám đốc Công ty Luật Kỷ Nguyễn và Cộng sự chia sẻ, vụ án đau lòng này không chỉ là hồi chuông cảnh báo về sự mất kiểm soát cảm xúc hậu ly hôn, mà còn cho thấy những lỗ hổng pháp lý và xã hội trong việc hỗ trợ các bên sau ly hôn, đặc biệt là về quyền nuôi con, thăm con và mâu thuẫn gia đình âm ỉ không được xử lý đúng cách.

Từ những thông tin của người thân nạn nhân thì trước đó, người chồng cũ- kẻ gây án đã từng có những hành vi đe doạ tính mạng của họ, Giám đốc Công ty Luật Kỷ Nguyễn và Cộng sự nhận định, hầu hết các vụ bạo lực nghiêm trọng đều có dấu hiệu từ trước như đe dọa, mâu thuẫn kéo dài, cấm đoán, theo dõi… nhưng không được ai báo cáo hoặc hỗ trợ.

Theo luật sư Kỷ, cần có đường dây nóng hoặc cơ chế báo cáo tại địa phương (qua tổ dân phố, công an khu vực) để phát hiện nguy cơ bạo lực. Ngoài ra, khuyến khích nạn nhân hoặc người thân ghi âm, lưu bằng chứng đe dọa, để có cơ sở yêu cầu tòa án hoặc công an can thiệp.

Và khi có bằng chứng đe dọa nghiêm trọng, tòa án nên xem xét áp dụng lệnh cấm tiếp xúc tạm thời (tương tự như lệnh bảo vệ trong Luật Phòng chống bạo lực gia đình).

Trong vụ việc trên, nếu nạn nhân đã từng lo sợ về nguy cơ bị tấn công, thì pháp luật hiện hành hoàn toàn có công cụ để bảo vệ chị.

Chẳng hạn như, áp dụng biện pháp ngăn chặn bạo lực gia đình như: cấm tiếp xúc, cấm đến gần, yêu cầu bảo vệ khẩn cấp theo Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi 2022).

“Cần phổ biến rộng rãi thủ tục xin lệnh bảo vệ khẩn cấp đối với người có nguy cơ bị đe dọa, giúp họ chủ động phòng ngừa thay vì chịu đựng âm thầm”, luật sư Kỷ đề xuất.

Cần hoá giải những mâu thuẫn có thể tích tụ và dẫn đến bạo lực

Giám đốc Công ty Luật Kỷ Nguyễn và Cộng sự cũng cho rằng, hầu hết các cặp đôi sau ly hôn không được tư vấn tâm lý hoặc hỗ trợ giải quyết mâu thuẫn còn tồn đọng. Những xung đột không được hóa giải có thể tích tụ và dẫn đến bạo lực.

Luật sư Nguyễn Văn Kỷ.

Từ đó, tòa án nên kết hợp với các chuyên gia tâm lý, luật sư, trung tâm hòa giải để: Thiết lập các buổi hòa giải sau ly hôn, nhất là khi có con chung, đồng thời hướng dẫn kỹ năng giao tiếp và xử lý xung đột giữa hai bên. Đặc biệt là hỗ trợ tâm lý cho người có dấu hiệu bất ổn (như nghi ngờ, kiểm soát, tức giận...). Qua đó, có thể yêu cầu các bên tham gia buổi đánh giá tâm lý trước khi quyết định thay đổi quyền nuôi con hoặc điều chỉnh quyền thăm con.

Để tránh mâu thuẫn nảy sinh từ việc thăm nom con hậu ly hôn, luật sư Kỷ đề xuất, cần có cơ chế giám sát và chế tài cụ thể. Nếu có hành vi cản trở quyền thăm con nhiều lần, có thể bị phạt hành chính hoặc xem xét lại quyền nuôi con. Ngoài ra, tòa án cần đưa ra lịch thăm nom rõ ràng, có thể yêu cầu sự giám sát của tổ dân phố hoặc cơ quan hòa giải. Song song đó, nên tổ chức các buổi tư vấn pháp lý bắt buộc sau ly hôn để hai bên hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình.

“Để phòng ngừa những sự việc tương tự, cần kết hợp nhiều giải pháp từ pháp luật, tâm lý học, cộng đồng địa phương và cơ quan Nhà nước. Mỗi người, mỗi gia đình, và cả hệ thống công quyền đều có vai trò nhất định trong việc giữ gìn sự an toàn cho các bên sau ly hôn, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em”, luật sư Kỷ nhấn mạnh.