Bộ Quốc phòng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Tây Ninh do Ban Dân nguyện chuyển đến tại công văn số 368/BDN ngày 29/10/2020, với nội dung: “Cử tri kiến nghị bộ Quốc phòng cần có biện pháp xử lý đối với công dân trong độ tuổi nhập ngũ nhưng cố tình “xăm hình” nhằm trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự”.
Trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Tây Ninh, bộ Quốc phòng cho biết, những năm qua, Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chỉ huy các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, để bảo đảm sự công bằng xã hội, kịp thời ngăn chặn tình trạng công dân lợi dụng việc xăm hình lên cơ thể để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Ngày 9/10/2013, Chính phủ ban hành Nghị định số 120/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu; khoản 2, Điều 6 Nghị định này đã quy định: “Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với hành vi người khám sức khỏe gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh NVQS; sau khi nộp phạt, buộc cưỡng chế phải thực hiện việc khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự”.
Ngày 15/4/2016, bộ Quốc phòng và bộ Công an ban hành Thông tư liên tịch số 50/2016/TTLT-BQP-BCA quy định tiêu chuẩn chính trị tuyển chọn công dân vào phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam (sau đây gọi là Thông tư liên tịch số 50/2016/TTLT-BQP-BCA). Trong đó, tại khoản 9, Điều 5 đã quy định không tuyển chọn nhập ngũ những trường hợp sau: “… trên cơ thể có hình xăm, chữ xăm có nội dung chống đối chế độ, chia rẽ dân tộc, mang tính kỳ dị, kỳ quái, kích động tình dục, bạo lực. Hình xăm, chữ xăm gây phản cảm ở những vị trí lộ diện, như: Mặt, đầu, cổ; từ 1/2 cánh tay trên trở xuống, từ 1/3 dưới đùi trở xuống. Hình xăm, chữ xăm chiếm diện tích từ 1/2 lưng, ngực, bụng trở lên”.
Như vậy, những quy định về hình xăm, chữ xăm trên cơ thể là một trong những nội dung thuộc tiêu chuẩn về chính trị, đạo đức trong công tác tuyển chọn công dân nhập ngũ. Vì vậy, quá trình tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, nếu để những công dân có hình xăm, chữ xăm với nội dung nêu trên nhập ngũ vào quân đội, gây phản cảm, ảnh hưởng đến hình ảnh, lễ tiết tác phong của người quân nhân cách mạng.
Những công dân trên cơ thể có hình xăm, chữ xăm không thuộc các quy định trên hoặc có thể tẩy xóa vẫn được xem xét, gọi nhập ngũ.
Tuy nhiên, thực trạng hiện nay, một số công dân đã cố tình xăm hình, xăm chữ lên cơ thể trước thời điểm khám tuyển để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự, gây dư luận bất bình trong nhân dân.
Để kịp thời ngăn chặn các hành vi lợi dụng, trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự như cử tri phản ánh nêu trên. Hằng năm, bộ Quốc phòng đã tổ chức rút kinh nghiệm và có hướng dẫn chi tiết về công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ (trong đó có tiêu chí cụ thể về hình xăm, chữ xăm). Do đó, chất lượng công tác tuyển quân từng bước được nâng lên, hạn chế hành vi công dân lợi dụng hình xăm, chữ xăm trên cơ thể để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Cụ thể, ngày 5/11/2020, bộ Quốc phòng đã ban hành hướng dẫn số 4142/BQP-TM về việc tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2021. Trong đó, đã quy định: Nếu hình xăm, chữ xăm dưới da ở vị trí lộ diện, nhưng diện tích nhỏ, không ảnh hưởng đến lễ tiết tác phong quân nhân, xây dựng chính quy, môi trường văn hóa quân đội thì vẫn được xem xét gọi nhập ngũ.
Để nâng cao chất lượng công tác tuyển quân trong thời gian tới, bộ Quốc phòng đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan chức năng và hội đồng nghĩa vụ quân sự:
Thứ nhất, tăng cường các biện pháp, làm tốt công tác quản lý, đăng ký nghĩa vụ quân sự và tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ hằng năm. Trong đó, thực hiện đúng quy trình, quy định trong tuyển chọn và kết hợp vận động, giáo dục với bắt buộc tẩy xóa hình xăm, chữ xăm, nếu cố ý vi phạm thì kiên quyết xử lý theo quy định của pháp luật hoặc buộc phải cưỡng chế thực hiện nghĩa vụ quân sự. Làm tốt công tác tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng.
Thứ hai, cơ quan Quân sự địa phương phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an cùng cấp và Hội đồng khám sức khỏe để xem xét, phân loại tính chất từng hình xăm, chữ xăm, không để công dân lợi dụng hình xăm, chữ xăm hoặc các hành vi gian dối, làm sai lệch kết quả khám sức khỏe và các hành vi khác để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự. Kiên quyết xử lý những trường hợp vi phạm để bảo đảm công bằng xã hội trong công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ hằng năm tại địa phương.
Thứ ba, thực hiện tốt chỉ thị số 98/CT-BQP ngày 26/10/2019 của bộ trưởng Bộ Quốc phòng về tăng cường biện pháp, nâng cao chất lượng công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ trong tình hình mới. Đồng thời, phối hợp với Hội đồng nhân dân các cấp, các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân thực hiện tốt chức năng giám sát tại địa phương để công tác tuyển quân bảo đảm công bằng, dân chủ, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật.